Vernacularisation of Sufism in the Balkans: The Example of the ‘Shpija e Zotit’ (House of God) Treatise
Abstract
Sufism, beyond being a philosophical discipline, is a way of life to enhance individual and societal existence. The concrete product of the intellectual and spiritual effort shown in Sufism has often emerged in poetry or prose. This study examines a Sufi manuscript as a form of Sufi legacy that significantly influenced the Muslim Albanian community in Ottoman territories. The focus is on the treatise "House of God," featuring prose texts by ʿAbd al-Mālik Ḥilmī, included in his collection of Sufi treatises known as ‘Risalet’. The study explores the general characteristics of Sufi texts, particularly those preserved in Kosovo's tekkes. Through field research, interviews, and literature review, data on ʿAbd al-Mālik Ḥilmī 's life and works were compiled. It was found that manuscript works of some authors remain under-researched. The treatise is analyzed linguistically, highlighting the author's didactic style and word choices. Sufi terms used in the text were extracted and classified according to their usage in contemporary Albanian standards. The author's efforts toward the vernacularization of Sufi terms demonstrate his belief in conveying Sufi thought in the local language. Based on references in the anthology text, assumptions about ʿAbd al-Mālik Ḥilmī 's Sufi thought are presented. Sample passages from Hilmi's work in Albanian are translated into English.
References
Ajeti, İdriz. “Gjuha e ‘Divanit’ Të Sheh Maliqit” (1966): s. 27-52.
Anawati, G.C., and L. Gardet. Mystíque Musulmane. Paris: Librairie Philosophique J.Vrin, 1961.
Anılır, Burak. Nuru’l Arabi Külliyatı: Varidat Şerhi. Vol. 7. Cilt. İstanbul: H Yayınları, 2020.
Arabi, İbn’ül. İlahi Aşk. İstanbul: İnsan Yayınları, 2009.
Barkan, Ömer Lûtfi. İstilâ Devirlerinin Kolonizatör Türk Dervişleri-Nüfus ve İskân Meselelerine Dair Toplu Çalışmalar. Istanbul: Ötüken Neşriyat, 2021.
Bolat, Ali. Muhammed Nur’ul Arabi: Hayatı, Eserleri ve Tassavufi Görüşleri. İstanbul: H Yayınları, 2015.
Çabej, Eqrem. “Hyrje Në Historinë e Gjuhës Shqipe Fonetika Historike - c. V.: Huazimet Turke.” In Studimet Gjuhësore. Vol. III. Prishtinë: Rilindja, 1976.
Corbin, Henry. İstorija İslamske Filozifije. Sarajevo: Svjetlost, 1977.
Demirci, Mehmet. “EBÛ SAÎD El-HARRÂZ.” İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV, February 15, 2024.
Dibra, Fatos. Sulejman Naibi Dhe Divani i Tij. Tiranë: ACDA, 2022.
Dizdari, Tahir. Fjalori i Orientalizmave Në Gjuhën Shqipe. Tiranë: AIITC-ISESCO, 2005.
Doli, Krenar. Tradita e Muzikës Sufiste Në Kosovë. Prishtinë: Instituti Albanologjik, 2022.
Gölpınarlı, Abdülbaki. Melamilik ve Melamiler. İstanbul: İstanbul Devlet Matbaası, 1931.
Guenon, Rene. Varlık Mertebeleri. İstanbul: İnsan Yayınları, 2021.
Hamiti, Abdulla, and Abdulla Rexhepi. Poezi Shqipe Me Alfabetin Arab. Tiranë: ASHSH, 2022.
Ḥilmī, ʿAbd al-Mālik. “Divan-i Türki Abdülmalik El Hilmi.” Manuscript. Rahovec, n.d. D.T. 9/1-2. Malami Tekke Library.
———. “Kible e Zemrās.” Rahovec, 1347H 1928.
———. “Risalet.” Rahovec, 1947. D.Sh.11/1-18.
Hondozi, Jahja. Sheh Hilmi Maliqi Dhe Divani i Tij Shqip. Shkup: Logos-A, 2014.
İbrahimi, Nexhat. Historia Dhe Kultura Islame Shqiptare. Vepra 10. Shkup Prishtine Tirane: Logos-A, 2009.
İzeti, Metin. Balkanlar’da Tasavvuf. İstanbul: İnsan Yayınları, 2014.
Kaleshi, Hasan. “Albanska Aljamijado Književnost.” Prilozi za orijentalnu filologiju, Sarajevo 16–17 (67 1966).
———. “Legjendat Shqiptare Për Sari Salltukun.” Përparimi, Prishtinë 1 (1967).
———. “Letërsia Shqiptare e Alhamiados.” Hikmet, Institute for Humane Science “Ibni Sina,” no. 6 (2015).
Kara, İhsan. “‘İbn’ül Arabi’nin Tasavvuf Istılahlarına Etkisi ve Seyyid Mustafa Rasim Efendi’nin Istılahat-ı İnsan’-ı Kamil Örneği’, İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi” İbn’ü Arabi Özel Sayısı, no. 23 (2009): 583–600.
Kazazis, Kostas. “The Status of Turkisms in the Present-Day Balkan Languages.” 87–117. UCLA - Indiana University, 1969.
Kılıç, Mahmut. “Muhyiddin İbnu’l-Arabi’de varlık ve mertebeleri: Vücud ve meratibu’l-vücud.” Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Ensitüsü/Temel İslam Bölümleri Ana Bilim Dalı/Tasavvuf Bilim Dalı, 1995.
Koro, Hüsniye. “Abdülmalik Hilmi Divanı ve Dil Özellikleri.” Istanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015. chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/53377.pdf.
Krasniqi, Nehat. “Zhvillimi i Kulturës Shqiptare Me Ndikime Orientale Prej Shekullit XVIII Deri Në Fillimet e Rilindjes Kombëtare.” Instituti Albanologjik, 2017.
Massignon, L. Essai Sur Le Orıgınes Du Lexıque Technique de La Mystique En Pays d’Islam. Paris: Cerf, 1999.
Mičijević, Senad. “Harabat-Baba Tekija u Tetovu,” no. 57/58 (2012): 252–271.
Morris, James W. “Ibn ‘Arabî in the ‘Far West’: Visible and Invisible Influences.” In University of Kyoto, Graduate School of Asian and African Area Studies, January 19-23, 2001. Kyoto, 2001.
Nicholson, Reynold Alleyne. Studies in İslamic Mysticism. Cambridge: Cambridge University Press, 1921.
Ocak, Ahmet Yaşar. Sarı Saltık-Popüler İslamın Balkanlar’daki Destani Öncüsü. Istanbul: Alfa Yayınları, 2022.
Reinkowski, Maurus. “Kulturerbe Oder Erblast? Zum Status Der Turzismen in Den Staaten Südosteuropas, Insbesondere Des Bosnischen.” Mediterranean language review 14. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag 14 (2002).
Rexhepagiqi, Jashar. Dervishët, Rendet Dhe Teqetë Në Kosovë, Sanxhak e Në Rajonet Tjera Përreth, Në Të Kaluarën Dhe Sot. Pejë: Dukagjini, 1999.
Rugova, Bardh, and Lindita Rugova Sejdiu. Hyrje Në Gramatikën e Tekstit Të Gjuhës Shqipe. Prishtinë: Trembelat, 2015.
Rusi, Skënder. Poezia e Bejtexhinjve. Tiranë: Uegen, 2010.
Schimmel, Annemarie. Mistical Dimensions of Islam. North Carolina: North Carolina University Press, 2003.
Shehu, Muharrem. “Interview with the sheikh of Nakshibandi Tekke in Gjakova,” June 8, 2023.
Smailagić, Nerkez. Klasična Kultura Islama. Vol. I. Zagreb: Author, 1976.
Thomai, Jani, Miço Samara, and Pavli Haxhillari. Fjalori i Gjuhës Shqipe. Tiranë: ASHSH, 2006. https://fjalorthi.com/.
Vajzović, Hanka. Orijentalizmi u Književnom Djelu (Lingvistička Analiza). Sarajevo: Institut za jezik, 1999.
Werlich, Egon. A Text Grammer of English. 2nd ed. Heidelberg: Quelle&Meyer, 1983.
Xhafçe, Zeqije. “Arnavutça Konuşma Dilinde Türkizmalar: Kosova Sözlü Tarihi Örneği /Turkisms in Spoken Albanian: Example of Oral History of Kosova.” Folklor Edebiyat: Cyprus 25, no. 100 (2019): 873–882.
Yılmaz, Oğuz, Burak Anılır, and Ender Doğan. Abdürrahim Fedai Külliyatı. İstanbul: H Yayınları, 2021.
Zhblyazkova, Antonina, and Jorgen Nielsen. “Ethnology of Sufi Orders: Theory and Practise (Etnologiya Na Sufistkite Ordeni - Teoriya i Praktika).” In Proceedings of the British-Bulgarian Workshop on Sufi Orders. 19-23 May 2000, 628. Bulgaria, 2001.
Fulltext PDF downloaded: 219
Copyright (c) 2024 Ulumuna
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
